Sỏi thận là một trong những căn bệnh phổ biến tại Việt Nam, với nhiều nguyên nhân khác nhau dẫn đến hình thành sỏi trong thận. Kích thước của sỏi ảnh hưởng rất lớn đến phương pháp điều trị và khả năng tự đào thải. Vậy sỏi thận bao nhiêu mili thì có thể uống thuốc được, và với sỏi thận kích thước 15mm có nên điều trị bằng thuốc không? Hãy cùng tìm hiểu chi tiết qua bài viết này.
1. Sỏi Thận Là Gì?
Sỏi thận là tình trạng các tinh thể khoáng chất như canxi, oxalate, hoặc axit uric tích tụ trong thận và hình thành thành các khối rắn. Khi sỏi nhỏ, chúng có thể tự đào thải qua đường tiểu mà không gây triệu chứng nghiêm trọng. Tuy nhiên, khi sỏi lớn, chúng có thể gây ra đau đớn, nhiễm trùng, và các biến chứng nguy hiểm khác.
Nguyên nhân gây sỏi thận có thể bao gồm:
-
Uống ít nước, gây cô đặc nước tiểu.
-
Chế độ ăn uống giàu đạm động vật và muối.
-
Yếu tố di truyền hoặc tình trạng sức khỏe khác như gout.
2. Kích Thước Sỏi Thận Và Khả Năng Điều Trị Bằng Thuốc
Kích thước của sỏi thận là yếu tố quyết định quan trọng trong việc lựa chọn phương pháp điều trị phù hợp. Dưới đây là một số kích thước sỏi và phương án điều trị tương ứng:
-
Sỏi dưới 5mm: Đa phần có thể tự đào thải qua đường tiểu mà không cần can thiệp y tế. Bác sĩ thường khuyên bệnh nhân uống nhiều nước để hỗ trợ đẩy sỏi ra ngoài.
-
Sỏi từ 5-10mm: Các viên sỏi ở kích thước này có khả năng đào thải tự nhiên thấp hơn, nhưng vẫn có thể dùng thuốc hỗ trợ nếu người bệnh không có các triệu chứng nguy hiểm. Các thuốc này giúp giảm kích thước sỏi và thúc đẩy quá trình đào thải.
-
Sỏi từ 10mm trở lên: Với kích thước này, sỏi đã khá lớn và khó có khả năng tự thoát. Việc điều trị bằng thuốc không mang lại nhiều hiệu quả. Thay vào đó, bác sĩ có thể đề xuất các biện pháp can thiệp như tán sỏi qua da hoặc phẫu thuật.
3. Sỏi 15mm Có Nên Dùng Thuốc Không?
Sỏi thận kích thước 15mm được coi là sỏi lớn, khó có thể tự đào thải qua đường tiểu. Việc điều trị bằng thuốc trong trường hợp này sẽ không có hiệu quả đáng kể và thậm chí có thể gây ra các biến chứng do sỏi gây tắc nghẽn hoặc viêm nhiễm.
Tại sao nên cân nhắc các phương pháp khác ngoài thuốc?
-
Thuốc không đủ mạnh để làm tan sỏi lớn: Các loại thuốc hiện nay chủ yếu có tác dụng hỗ trợ đẩy sỏi nhỏ hoặc ngăn chặn sự hình thành sỏi mới, không phù hợp với sỏi lớn như 15mm.
-
Nguy cơ biến chứng nếu không loại bỏ sỏi kịp thời: Sỏi lớn có thể gây tắc nghẽn đường tiểu, dẫn đến đau quặn thận, nhiễm trùng hoặc thậm chí suy thận.
Với sỏi 15mm, bác sĩ có thể khuyến nghị các biện pháp khác như:
-
Tán sỏi qua da bằng sóng xung kích: Phương pháp không xâm lấn này sử dụng sóng xung kích để phá vỡ sỏi thành các mảnh nhỏ, giúp chúng dễ dàng thoát ra qua đường tiểu.
-
Nội soi tán sỏi qua da: Sử dụng một dụng cụ nội soi đưa qua da vào đường tiết niệu để loại bỏ sỏi.
-
Phẫu thuật: Đối với các trường hợp sỏi lớn và phức tạp, phẫu thuật có thể là giải pháp an toàn và hiệu quả nhất.
4. Các Phương Pháp Điều Trị Sỏi Thận Phổ Biến
Dùng thuốc tan sỏi
Các loại thuốc tan sỏi thường chỉ áp dụng cho sỏi nhỏ hơn 10mm và không gây biến chứng. Các thuốc này có thể bao gồm thuốc giảm đau, kháng viêm, và một số loại thuốc hỗ trợ bài tiết để giúp đẩy sỏi ra ngoài. Tuy nhiên, như đã đề cập, với sỏi 15mm, việc dùng thuốc không mang lại hiệu quả cao.
Phẫu thuật và can thiệp không xâm lấn
Một số phương pháp phổ biến khác để điều trị sỏi lớn bao gồm:
-
Tán sỏi ngoài cơ thể bằng sóng xung kích: Được áp dụng rộng rãi và không gây xâm lấn, phương pháp này giúp phá vỡ sỏi để dễ dàng đào thải.
-
Nội soi tán sỏi qua da hoặc nội soi ngược dòng: Đưa các dụng cụ qua da hoặc qua đường tiết niệu để phá sỏi trực tiếp.
-
Phẫu thuật lấy sỏi: Đây là phương án sau cùng, thường được chỉ định khi các phương pháp khác không hiệu quả hoặc bệnh nhân có biến chứng.
5. Những Lưu Ý Khi Điều Trị Sỏi Thận Bằng Thuốc
Nếu được chỉ định dùng thuốc cho sỏi nhỏ hoặc hỗ trợ điều trị sau khi tán sỏi, bệnh nhân cần lưu ý:
-
Luôn tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng bất kỳ loại thuốc nào để tránh tác dụng phụ hoặc tương tác thuốc không mong muốn.
-
Chế độ ăn uống và lối sống: Duy trì lối sống lành mạnh, hạn chế thực phẩm nhiều oxalate (như trà đen, sô-cô-la) và uống đủ nước để giảm nguy cơ sỏi tái phát.
-
Tái khám định kỳ: Sau khi điều trị sỏi, việc tái khám sẽ giúp kiểm soát tình trạng và phát hiện sớm nguy cơ hình thành sỏi mới.
6. Các Biện Pháp Phòng Ngừa Sỏi Thận Hiệu Quả
Để giảm nguy cơ hình thành sỏi thận mới sau điều trị, hãy áp dụng các biện pháp phòng ngừa sau:
-
Chế độ dinh dưỡng hợp lý: Ăn nhiều rau củ quả, hạn chế thịt đỏ và thực phẩm giàu oxalate.
-
Uống đủ nước mỗi ngày: Đảm bảo lượng nước uống từ 2-3 lít/ngày giúp giảm nguy cơ sỏi hình thành.
-
Tập thể dục và giữ cân nặng ổn định: Tăng cường hoạt động thể chất để hỗ trợ thận làm việc hiệu quả hơn.
Sỏi thận kích thước 15mm được xem là sỏi lớn, khó tự đào thải qua đường tiểu và việc dùng thuốc để điều trị không phải là giải pháp tối ưu. Thay vào đó, người bệnh nên cân nhắc các biện pháp tán sỏi hoặc phẫu thuật để đảm bảo an toàn và hiệu quả trong quá trình điều trị. Bên cạnh đó, chế độ ăn uống và lối sống lành mạnh đóng vai trò quan trọng trong việc phòng ngừa sỏi tái phát.
Hy vọng qua bài viết này, bạn đã có cái nhìn rõ ràng hơn về sỏi thận và những phương pháp điều trị phù hợp dựa trên kích thước của sỏi. Nếu bạn hoặc người thân gặp phải tình trạng sỏi thận, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ để được hướng dẫn điều trị tốt nhất.